Oorzaak

Kinderen

Bij kinderen is het meestal niet duidelijk wat de onderliggende oorzaak is van de schade aan de nierfilters. Waarschijnljk heeft het iets te maken met het afweersysteem dat zich tegen de nierfilters richt. Er zijn bij kinderen verschillende vormen van idiopathisch NS.

Minimal Change Nefrotisch Syndroom

De meest voorkomende vorm bij kinderen is het Minimal Change Nefrotisch Syndroom (MCNS). Dit wordt ook wel Minimal Change Disease (MCD) genoemd.

Van de kinderen met NS hebben 7 op de 10 kinderen deze vorm. Bij MCNS zit er plotseling veel eiwit in de urine. Onder de microscoop is bijna geen schade aan de nierfilters te zien. Alleen onder een speciale microscoop zijn er kleine veranderingen (minimal change) in de nierfilters zichtbaar. De oorzaak van deze ziekte is onbekend.

Focale segmentale glomerulosclerose

Behalve MCNS komt ook Focale segmentale glomerulosclerose (FSGS) vaker voor bij kinderen. Bij FSGS verandert het weefsel van de nierfilters; het wordt hard en stug. Dit heet sclerose. Het nieuwe weefsel lijkt op littekenweefsel. Door de sclerose werken de nierfilters minder goed. Ongeveer 1 op de 10 kinderen met nefrotisch syndroom heeft FSGS.

FSGS kan een op zichzelf staande aandoening zijn. Dat heet primaire FSGS (primaire betekent eerste). De oorzaak daarvan is onbekend. Mogelijk speelt het afweersysteem een rol. Dan ontstaan de veranderingen in de nieren door een reactie van het afweersysteem. De ziekte kan ook ontstaan door een erfelijke afwijking in de opbouw van de nierfilters.

Membraneuze nefropathie

Membraneuze nefropathie (MN) is een auto-immuun ziekte. Dat betekent dat het afweersysteem het eigen lichaam aanvalt. Bij MN richt het afweersysteem zich tegen de eiwitten in het membraan (vlies) van de zeeflichaampjes van de nierfilters. Hierdoor komen er veel afweerstoffen in de nierfilters terecht. Bij kinderen is meestal niet bekend waarom het afweersysteem zo reageert.

Lees meer op nieren.nl: oorzaak van NS bij kinderen

Volwassenen

Bij volwassenen zijn er vaker andere (en bekende) oorzaken voor het NS. Daarnaast wordt algemeen aangenomen dat de vochtophoping (oedeem) op een andere manier ontstaat dan bij kinderen. De meest voorkomende oorzaken van NS bij volwassenen zijn:

Membraneuze nefropathie (MN)

Dit is de meest voorkomende oorzaak van het NS bij volwassenen, waarbij de nierfilters beschadigd raken. In de meeste gevallen (75%) wordt dit veroorzaakt doordat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert. Daarnaast kan het ook ontstaan als bijkomend probleem bij een kwaadaardige aandoening, bij bepaalde infecties of bij bepaalde medicijnen.

Focale segmentale glomerulosclerose (FSGS)

Bij FSGS verandert het weefsel van de nierfilters; het wordt hard en stug. Dit heet sclerose. Het nieuwe weefsel lijkt op littekenweefsel. Door de sclerose werken de nierfilters minder goed. FSGS is een vaak voorkomende oorzaak van NS bij volwassenen.

IgA-nefropathie

Bij deze aandoening komen IgA-antistoffen in de nierfilters terecht. Antistoffen zijn afweerstoffen die het lichaam beschermen tegen alles wat het lichaam niet (her)kent. Bij IgA-nefropathie veroorzaken de antistoffen een ontsteking in de nierfilters, waardoor de nierfilters beschadigd raken. IgA-nefropathie is is bij volwassenen minder vaak de oorzaak van NS.

Secundair nefrotisch syndroom

Het NS kan ook het gevolg zijn van een andere aandoening, zoals;

systemische lupus erythematodes (SLE)
diabetes
een andere nierziekte, bijvoorbeeld membranoproliferatieve glomerulonefritis (MPGN)
lang bestaande hypertensie (hoge bloeddruk)
overgewicht

Lees meer op nieren.nl: oorzaken bij volwassenen